Kỷ niệm 20 năm cơ chế hội nghị hợp tác hành lang 5 tỉnh, thành phố Việt Nam và Trung Quốc: Thành tựu và triển vọng

13:22 28-11-2024

HNP - Nhận lời mời của Lãnh đạo Chính quyền tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội do đồng chí Hà Minh Hải, Phó Chủ tịch UBND Thành phố dẫn đầu đã thăm làm việc tại tỉnh Vân Nam từ ngày 24/11-26/11, dự Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) lần thứ XI năm 2024 và nhiều hoạt động bên lề kỉ niệm 20 năm cơ chế hợp tác có ý nghĩa này. Tham dự Hội nghị còn có đoàn đại biểu các địa phương Lào Cai, Hải Phòng, Quảng Ninh. Tỉnh Yên Bái tiếp tục được mời dự với tư cách khách mời, đối tác hợp tác trên tuyến hành lang kinh tế.

Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 05 tỉnh, thành phố Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) là cơ chế hợp tác liên địa phương, tổ chức luân phiên tại các địa phương hai bên, với mục đích trao đổi, thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực như: Kinh tế - thương mại, giao thông vận tải, văn hóa, giáo dục, du lịch, y tế… nhằm xây dựng "Hai hành lang, Một vành đai kinh tế" Việt Nam - Trung Quốc theo nhận thức chung của Lãnh đạo cấp cao hai nước. Trải qua 20 năm, Hội nghị đã khẳng định tính hiệu quả trong thúc đẩy hợp tác giữa các địa phương nhằm khai thác tốt lợi thế về vị trí địa lý, là trục kết nối giao thông đường bộ, đường biển, đường hàng không kéo dài từ Vân Nam sang Lào Cai đến Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh để tăng cường liên kết, hỗ trợ nhau cùng phát triển.

Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) lần thứ XI diễn ra trong bối cảnh Việt Nam và Trung Quốc đang hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1950 - 2025). Hai nước đang tiếp tục nỗ lực, tích cực triển khai Tuyên bố chung về việc tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Trung Quốc - Việt Nam đạt được nhân chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Quán triệt nhận thức chung của Lãnh đạo hai Đảng, hai nước, phát biểu tại Hội nghị, thay mặt Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Hà Minh Hải nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy kết nối chiến lược phát triển giữa hai nước Việt - Trung, thực hiện tốt Kế hoạch hợp tác kết nối giữa Khuôn khổ "Hai hành lang, Một vành đai" với Sáng kiến "Vành đai và Con đường". Từ đó vạch ra định hướng mới để hai nước triển khai hợp tác thiết thực, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chung chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc. Theo đó đó việc phát huy vai trò của Hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) vô cùng cần thiết.

Những năm gần đây, Trung Quốc và Việt Nam đã phát huy tối đa lợi thế gần gũi về địa lý và lợi thế bổ sung về ngành nghề để đẩy nhanh hợp tác kết nối đạt được những kết quả tích cực. Trung Quốc liên tiếp nhiều năm là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam và Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN. Trước những biến động của thế giới và thời đại, Trung Quốc và Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ phát triển kinh tế nhanh chóng và ổn định xã hội lâu dài.

Tuyên bố chung năm 2024 khẳng định quyết tâm của hai bên trong duy trì liên lạc chiến lược, trao đổi cấp cao và kiên trì hỗ trợ lẫn nhau, đẩy nhanh "kết nối cứng" về đường sắt, đường bộ cao tốc và kết cấu hạ tầng cửa khẩu, tăng cường "kết nối mềm" về hải quan thông minh và cùng hợp tác để xây dựng chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng an toàn và ổn định. Đây là những định hướng quan trọng cho hợp tác hành lang kinh tế Việt - Trung trong thời gian tới.

Trên cơ sở đó, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Minh Hà đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy, nâng cao hiệu quả hợp tác thực chất, cùng có lợi giữa các địa phương:

Một là, làm sâu sắc thêm tin cậy chính trị, tiếp tục phát huy vai trò dẫn dắt của đối ngoại cấp cao và cơ sở, thực hiện tốt kế hoạch hợp tác Khuôn khổ "Hai hành lang, Một vành đai", kết nối với Sáng kiến "Vành đai và Con đường", mang lại lợi ích tốt hơn cho nhân dân các địa phương. Tăng cường giao lưu, trao đổi giữa nhân dân các địa phương hai nước bằng nhiều hình thức. Tận dụng và phát huy hiệu quả năm giao lưu nhân văn Việt - Trung 2025.

Hai là, nâng cao mức độ "kết nối cứng" và "kết nối mềm" của kết cấu hạ tầng trong đó Kết cấu hạ tầng là nền tảng của kết nối. Quan tâm báo cáo, phối hợp đẩy nhanh tiến độ kết cấu hạ tầng giao thông, đặc biệt là kết nối đường sắt và đường cao tốc nhằm phục vụ tốt hơn cho sự phát triển kinh tế của hai nước. Trong đó quan tâm đến các dự án đã được lãnh đạo hai nước đề cập như Quy hoạch các tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng, Báo cáo nghiên cứu khả thi tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng. Thúc đẩy xây dựng các cửa khẩu thông minh và đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa nhằm nâng cao mức độ tự do hóa và tạo thuận lợi thương mại và đầu tư giữa địa phương hai nước.

Ba là, thúc đẩy chất lượng và nâng cấp hợp tác giữa các địa phương bao gồm: Tăng cường hợp tác nông nghiệp, kết cấu hạ tầng, năng lượng, kinh tế số, phát triển xanh, khoáng sản và các lĩnh vực khác để nâng cao chất lượng và nâng cấp hợp tác giữa hai nước. Mục tiêu "carbon kép" của Trung Quốc và cam kết phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi để hai bên tăng cường hợp tác phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, phát triển năng lượng tái tạo và hợp tác ở cấp độ sâu hơn trong lĩnh vực công nghệ xanh, đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển bền vững toàn cầu.

Bốn là, tăng cường phối hợp và hợp tác trong các cơ chế liên địa phương khác, thúc đẩy kết nối vùng, gia tăng sự tham gia của các địa phương liên quan khác của hai nước thông qua đa dạng hình thức, hoạt động hợp tác nhằm tạo động lực phát triển mới, mạnh mẽ hơn nữa cho tuyến hành lang kinh tế.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Minh Hải khẳng định, trong tổng thể quan hệ đối ngoại địa phương, thành phố Hà Nội luôn dành ưu tiên cao cho việc phát triển quan hệ hợp tác với phía Trung Quốc, trong đó có cơ chế hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh/thành phố Việt - Trung. Năm 2024, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam đã thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi) với những cơ chế đặc thù, vượt trội để phát triển Thủ đô . Thành phố Hà Nội cũng đã hoàn thành Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Theo đó xác định xây dựng Quy hoạch Thủ đô theo hướng động - mở - thông minh; tổ chức sắp xếp phân bố không gian trên cơ sở gắn với các hành lang quốc gia, kết nối với các tuyến hành lang quốc tế, các khu kinh tế - cửa khẩu biên giới. Trong đó Hành lang phía Bắc Thủ đô hình thành trên cơ sở hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh là tuyến hành lang kết nối chủ đạo của vùng động lực phía Bắc, kết nối Thủ đô với các tỉnh vùng trung du và miền núi phía Bắc với các trung tâm kinh tế, cảng biển Quảng Ninh, Hải Phòng; kết nối và thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư với khu vực Tây Nam Trung Quốc; hình thành trung tâm logistics phía Bắc, tập trung phát triển thương mại, công nghiệp công nghệ cao, kết nối các tuyến du lịch Thủ đô với vùng văn hóa, lịch sử đất Tổ Vua Hùng tỉnh Phú Thọ, các tỉnh trung du miền núi phía Bắc.

Khẳng định cả 03 nội dung trên là những cơ sở pháp lý quan trọng, sẽ tạo ra những cơ chế, chính sách vượt trội để Hà Nội phát huy lợi thế, phát triển nhanh và bền vững với tầm vóc và vị thế mới, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Minh Hải bày tỏ hy vọng sẽ tận dụng tốt các điều kiện và nguồn lực mới để gia tăng hợp tác thiết thực với các đối tác quốc tế nói chung và các địa phương trong tuyến hành lang kinh tế Việt - Trung nói riêng; không chỉ dừng lại ở khía cạnh vun đắp tình cảm hữu nghị, sự hiểu biết lẫn nhau mà còn hướng tới những lợi ích thiết thực cho người dân và cộng đồng doanh nghiệp, góp phần vào sự phát triển toàn diện của các địa phương.

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị, các đoàn đại biểu địa phương đã cùng nhau thảo luận, chia sẻ ý kiến đánh giá, ghi nhận những kết quả hợp tác, đồng thời chỉ ra một số tồn tại, hạn chế, vướng mắc phát sinh từ thực tiễn làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các thỏa thuận hợp tác. Hội nghị đã tổ chức 03 phiên thảo luận chuyên đề về Kinh tế - Thương mại, Kết nối Liên thông và Giao lưu nhân văn với sự tham dự của đông đảo đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan xúc tiến và doanh nghiệp các địa phương nhằm đề xuất các giải pháp, biện pháp nhằm đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hợp tác trong thời gian tới, trong đó khuyến khích đổi mới phương thức hợp tác, tìm kiếm kênh trao đổi thông tin phù hợp, tạo điều kiện tốt nhất để các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp giao lưu, kết nối, mở ra những cơ hội hợp tác đầu tư, kinh doanh nhằm khai thác hiệu quả thế mạnh của mỗi địa phương.

Biên bản Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) lần thứ XI được ký kết thống nhất tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác trong lĩnh vực đầu tư, thương mại, giao thông vận tải, logistics, phát triển giao lưu văn hóa, du lịch, y tế cùng nhiều nội dung quan trọng khác. Các bên nhất trí sẽ tổ chức Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố: Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc) lần thứ XII tại tỉnh Lào Cai vào năm 2026.

* Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội đã tham gia Lễ Khởi động"Festival Sông Hồng - Tuần hợp tác Việt - Trung lưu vực sông Hồng" và Chương trình Khai mạc Hội chợ Kinh tế, Thương mại và Du lịch Biên giới Việt - Trung 2024. Đây là sáng kiến của Chính quyền tỉnh Vân Nam (đại diện bởi Chính quyền Châu Hồng Hà) với chuỗi hoạt động Hội chợ, Hội thảo hợp tác đầu tư, thương mại, du lịch, quảng bá địa phương. Bên cạnh các đoàn đại biểu tham dự Hội nghị Hợp tác hành lang kinh tế Việt - Trung lần thứ XI, tham gia các hoạt động trong khuôn khổ Fesival còn có nhiều địa phương Việt Nam trên lưu vực sông Hồng và các địa phương có quan hệ hợp tác với tỉnh Vân Nam.

Theo hanoi.gov.vn